USG jest nieinwazyjną i najbardziej rozpowszechnioną w praktyce lekarskiej, poza badaniami krwi, metodą diagnostyczną. Ma zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny: w chorobach wewnętrznych, pediatrii, kardiologii, ortopedii, neurologii, ginekologii i innych.

Niektóre badania wymagają specjalnego przygotowania.

1. USG jamy brzusznej

USG jamy brzusznej jest najczęściej wykonywanym badaniem spośród badań ultrasonograficznych. Pozwala na ocenę narządów jamy brzusznej – wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, nerek, trzustki, śledziony, aorty i dużych naczyń, pęcherza moczowego i gruczołu krokowego, macicy i przydatków. Badanie to wykonuje się przez powłoki jamy brzusznej. Przed badaniem należy zadbać o to aby jelita nie były zbyt wypełnione treścią i gazami bo utrudnia to dokładne obejrzenie narządów.

Przygotowanie do badania:

• minimum 6 godzin przed badaniem pozostać na czczo;
• w przeddzień badania dieta powinna być lekkostrawna, należy unikać spożywania produktów powodujących powstawanie nadmiernej ilości gazów (napoje gazowane, jabłka, świeże pieczywo);
• w dniu poprzedzającym badanie przyjąć 3 razy dziennie po jedzeniu 2 tabletki leku przeciw wzdęciom a w dniu badania jeszcze dodatkowo 2 tabletki;
• na 1 godzinę przed badaniem wypić 1-1,5 litra niegazowanego płynu (woda);
• zalecane jest przedstawienie lekarzowi opisów poprzednio wykonanych badań.

2. USG sutków

Badanie sutków wykonuje się w przypadkach zmian w gruczołach piersiowych (guzki wykryte badaniem palpacyjnym, diagnostyka zmian wykrytych podczas badania mammograficznego) lub bolesności piersi czy nieprawidłowego wycieku z brodawki sutkowej. Jest to również bardzo ważne badanie w profilaktyce nowotworów sutka.

Stąd też zaleca się profilaktyczne badanie ultrasonograficzne sutków:

• 1 raz w roku do 40 roku życia;
• 1 raz w roku po 40 roku życia + Mammografia (co 1 – 2 lata).

Przygotowanie do badania:

• badanie najlepiej jest wykonywać między 1-10 dniem cyklu miesiączkowego;
• zalecane jest przedstawienie lekarzowi opisów poprzednich badań USG, także mammografii (jeśli była wykonana).

Badanie można wykonywać u pacjentek w każdym wieku, może być wielokrotnie powtarzane bez narażenia na szkodliwe promieniowanie.

3. Badanie USG ginekologiczne jest metodą obrazowania narządu rodnego:

• pozwala na ocenę jajników, macicy z określeniem wielkości endometrium, przestrzeni położonej za macicą tzw. zatoki Duglasa, stwierdzenie nieprawidłowości np. torbieli jajników czy mięśniaków macicy;
• ocena cyklu jajnikowego (owulacja) u kobiet z zaburzeniami cyklu miesięcznego lub bezpłodnością;
• w ciąży pozwala na ocenę długości trwania ciąży, określenie wielkości i położenia płodu, ocenę łożyska, stwierdzenie ewentualnych nieprawidłowości i wad płodu.

W zależności od wskazań stosuje się sondy przezbrzuszne i przezpochwowe (transvaginalne).

Przygotowanie do badania:

• do badania sondą przezpochwową nie ma specjalnego przygotowania;
• w badaniu przez powłoki brzuszne należy wypić około 1 litra niegazowanego płynu i zgłosić się z pełnym pęcherzem (nie oddawać moczu przed badaniem).